چطور مادری باشم؟
بِپا مامان!
دقت کرده‌اید صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شویم نمی‌دانیم چه می‌خواهیم؟ گیج هستیم؟ گنگ هستیم؟ اطلاع چندانی از نقش‌هایمان نداریم و اجازه می‌دهیم هر چه پیش آید خوش آید و سوار بر کشتی روزگار می‌شویم بی‌آنکه مقصد را بدانیم؟
امروز قرار است درباره‌ی مفهوم مهمی به نام پاراگراف قبل از عملکرد یا بند پیش از اقدام صحبت کنیم که من اسمش را به اختصار بپا گذاشته‌ام (حرف اول بند، حرف اول پیش از، و حرف اول اقدام). طبق این مفهوم باید اول صبح پیش از هر کاری تعیین کنیم و بنویسیم که می‌خواهیم امروز چطور انسانی باشیم؟ انسانی باری به هر جهت، تسلیم و قربانی یا انسانی هدفمند، مصمم، راهبر و مسئولیت‌پذیر؟ آیا می‌خواهم اجازه دهم روز، مرا هر طور که دوست دارد به پیش ببرد یا نه، من می‌خواهم روز خود را به پیش ببرم و بسازم؟ این مفهوم کمک می‌کند روز خود را هدف‌مندتر شروع کنیم چرا که به خود و کارهای خود آگاه می‌شویم و متوجه می‌شویم که به اصطلاح با خود چند چند هستیم.
این روش همچنین کمک می‌کند مسئولیت‌پذیرتر شویم و فارغ از نقش عوامل بیرونی، به این توجه کنیم که خود ما در ساختن روز خود چه اثر و نقشی داریم.
ارتباط بپا با مادرانگی
با توجه به اینکه محوریت اصلی این فضا، فرزندپروری و مادرانگی است، در راستای مفهوم بپا، ما به عنوان یک مادر باید در ابتدای روز خود مشخص کنیم که می‌خواهیم چگونه مادری باشیم؟ آیا می‌خواهیم مادری بی‌حوصله، کم‌طاقت، داد بزن، بی‌توجه و مثلا کمالگرا باشیم یا نه مایل هستیم مادری باحوصله، تاب‌آور، پایه، همدل، شنوا، داد نزن و در یک کلمه آگاه باشیم؟
شاید با خود فکر کنید پاسخ این جمله کمک چندانی به من نخواهد کرد. البته که اگر ما آموزشی در زمینه‌ی فرزندپروری و مدیریت خشم ندیده باشیم سخن شما متاسفانه تا حد زیادی درست است اما باید بدانیم گاهی همین تعیین تکلیف اولیه‌ی روزانه در خصوص اینکه من می‌خواهم چگونه مادری باشم می‌تواند کمک کند به نقش خود آگاه و واقف شویم و بدانیم چه نقش و مسئولیتی را عهده‌دار هستیم. در واقع بپا این نکته را یادآوری می‌کند که من قرار نیست نقش‌های خود را به صورت ناخودآگاه ایفا کنم، بلکه قرار است به نقش‌ها و مسئولیت‌های خود آگاه شوم و به یاد آورم که من چه نقش مهم و پرمسئولیتی را عهده‌دار هستم و نحوه‌ی ایفای نقش من ممکن است چه اثراتی بر فرزندم بگذارد.
مثلا اگر قرار است امروز با فرزندم به پارک برویم بهتر است از پیش تعیین کنم که در این اقدام قرار است چگونه مادری باشم؟ آیا قرار است موقع حاضر شدن مدام فرزندم را هول کنم؟ بکن نکن داشته باشم؟ غر بزنم؟ یا موقع بازی فرزندم در پارک قرار است مدام گوشزد کنم دست‌هایت را جایی نزن؟ لباست را کثیف نکن؟ با فلانی بازی نکن؟ یا بیا اینجا من لباست را درست کنم؟ یا نه، قرار است اجازه دهم فرزندم تجربه کند، آزمون و خطا کند، خودش لباسش را انتخاب کند، خودش کفشش را به پا کند، و هیچ بکن نکنی نداشته باشم تا فرزندم از بودن در فضای پارک و بازی با همسالانش لذت ببرد؟
یا مثلا اگر قرار است امروز به مهمانی برویم بهتر است از پیش یادداشت کنم که قرار است در این مهمانی چگونه مادری باشم؟ آیا می‌خواهم گوشی را در اختیار کامل فرزندم بگذارم؟ آیا می‌خواهم بعد از کشمکش فرزندم با دوست همسنش، او را دعوا کنم و حق را به دیگری بدهم؟ آیا می‌خواهم لباسی شیک اما ناراحت به تن فرزندم بپوشانم و مدام منتظر غرهای فرزندم در رابطه با عدم راحتی لباسش باشم؟ آیا می‌خواهم او را با دوستش تنها بگذارم و آنقدر غرق در مهمانی شوم که فراموش کنم باید هر چند دقیقه یک بار به آنها سر بزنم؟ یا نه، قرار است از پیش با فرزندم تعیین کنیم او چه مقدار زمان برای استفاده از گوشی در اختیار دارد؟ یا از پیش یادداشت کنم قرار است در مواجهه با کشمکش‌های فرزندم با همسالانش همدلی نشان دهم، می‌خواهم فرزندم لباسی راحت و تمیز به تن داشته باشد، و قرار است در فواصل منظم به او و دوستش سر بزنم و مراقب تربیت جنسی فرزندم باشم.
به یاد داشتن بپا
حال چگونه یادداشت بپای روزانه را فراموش نکنیم؟ این موضوع آنقدر مهم است که من در دفتر برنامه‌ریزی خود در قسمتی مشخص و معین با خودکاری رنگی و بزرگ یادداشت کرده‌ام: بپا و هر روز قبل از نوشتن کارهای روزانه اول این قسمت را تکمیل می‌کنم و معمولا یک بپای کلی دارم که شامل این موارد است: امروز قرار است یک مامان همدل، آگاه، شنوا، باحوصله، داد نزن و مهربان باشم. البته شما می‌توانید برای هر بخش از روز و فعالیتی که دارید یک بپا تعیین کنید: مثلا بپای بازی، بپای کیک درست کردن، بپای کتاب خوندن، بپای قبل از خواب یا مثلا بپای تولد بعدازظهر.
یک روش دیگر برای فراموش نکردن بپا، تکیه دادن به کار دیگری است که به عادت و روتین شما تبدیل شده است. مثلا اگر صبح‌ها همواره بعد از بیداری از خواب و شستن دست‌ها و صورت، صورت خود را با حوله یا دستمال خشک می‌کنید، می‌توانید برگه‌ی بپای روزانه را کنار حوله یا دستمال خود قرار دهید تا بعد از برداشتن حوله، این برگه را ببینید و سریعا بپای روزانه را یادداشت کنید. یا اگر هر روز صبحانه خود را روی میز آشپزخانه نوش جان می‌کنید می‌توانید کاغذ بپا و یک خودکار را روی این میز قرار دهید تا با نشستن پشت میز، این کاغذ را دیده و بپای روزانه خود را یادداشت کنید.
بپا در همسرانگی
البته با توجه به اینکه اکثر ما همسر نیز هستیم، می‌توانیم بپای جداگانه‌ای هم برای نقش همسری خود یادداشت کنیم: مثلا من امروز می‌خواهم همسری عاشق، شنوا، توجه کن و پایه باشم. البته بهتر است همسرتان کاغذ بپای شما را نبیند. از من گفتن بود!
حال که درباره‌ی این مفهوم مهم چند کلامی با یکدیگر صحبت کردیم و متوجه شدید بپا چقدر می‌تواند به کیفیت زندگی ما کمک کند، به من بگویید بپای شما برای مطالعه‌ی این مقاله چیست؟ اگر این مقاله را به صورت سرسری مطالعه کردید آیا بهتر نیست همین الان کاغذی بردارید و بنویسید که بپای شما برای مطالعه دقیق‌تر و عمل به محتوای این مقاله چه خواهد بود؟
دیدگاهتان را بنویسید